|
|
RC uçaklar modelcilik hobisinin en keyifli dallarından birisidir. Ama bir model uçağı uçurmayı öğrenmek biraz zaman alabilir. Bu denemeyle tecrübe edilerek kazanılan bir süreçtir. Uçurmayı öğrenme aşamasında bilgisayara kurularak eğitim yapılmasını sağlayan model simülatörleri ile çalışmak çok faydalı olacaktır. Kontrollerin refleks haline gelmesi için simülatörler çok yararlıdır. Uçuş yapmadan önce kumanda kontrolleri ve model uçağın kontrol yüzeylerinin ne işe yaradığı, nasıl çalıştığı öğrenilmelidir. |
 |
|
| Model uçakları kontrol etmemizi sağlayan uçak üzerindeki kanatçıklar ve genel uçak yapısı: | |
 |
|
| Kumanda kontrolleri ve uçak üzerindeki yüzeylerin komutlara verdiği tepkiler: | |
 |
|
| Aileron kolunu sola ittiğimizde sol kanattaki yüzey yukarı, sağ kanattaki yüzey aşağı hareket etmelidir. Bu uçağın sola yatmasını sağlar. Kolu aksi yönde hareket ettirdiğimiz de ise sağ kanattaki yüzey yukarı, soldaki aşağı hareket etmelidir. Bu da uçağın sağ tarafa yatmasını sağlar. |
|
 |
|
| Rudder kolunu sağ tarafa ittiğimizde rudder yüzeyi de sağ tarafa hareket etmelidir. Sola ittiğimizde ise sola hareket etmelidir. Ön tekerlek de rudder ile birlikte aynı yönlerde hareket etmelidir. |
|
 |
|
| Elevator kolunu ileri ittiğimizde elevatör yüzeyi aşağıya yönde hareket etmelidir. Bu modelin alçalmasını sağlar. Geri çektiğimizde ise yüzey yukarı hareket etmelidir. Bu modelin yükselmesini sağlar. |
|
 |
|
| Throttle kolunu (Gaz) ileri ittiğimizde motor çalışmalı ve devri artmalıdır. Geri çektiğimizde ise motor devri düşmelidir. Tamemen geri çektiğimizde motor durmalıdır. |
|
Uçağın yükselmesi ve alçalması elevator (yükseliş dümeni) kontrolü ile sağlanır: |
|
 |
|
| Uçağın dönüş yapabilmesi için sola veya sağa dönüş yönüne yatırılması gereklidir. Yatış kontrolü aileron isimli kanatçıklar ile yapılır. Aileron olmayan modellerde dönüş için sağa veya sola yatışlar Rudder (Yön dümeni) ile kontrol edilir. | |
 |
|
|
Rüzgar hızının 10-15 km den daha fazla olduğu zamanlarda uçuş yapılmaması tavsiye edilir. Özellikle ilk uçuşların mümkün olduğunca rüzgarsız havada yapılması önemlidir.
_____________________________
Kalkış:
RC model uçağı kaldırmak için rügzara doğru sürmelisiniz. Kalkış esnasında rüzgar modelin yan tarafına veya arkasına doğru esmemelidir. Bu durum uçağın kalkmasını imkansız kılar veya çok zorlaştırabilir. Özellikle yan taraftan esen rüzgar, uçağın kalkış esnasında ters tarafa sert bir şekilde yatmasına sebep olabilir ve uçak zarar görebilir. Aynı durum iniş yaparken de geçerlidir. Yani kalkışlar ve inişler rüzgara doğru yapılmalıdır.
Kalkış hızına ulaşabilmesi için uçağı yerde düz bir doğrultuda gerektiği kadar koşturmanız gerekir. Uçağın rahat hızlanabilmesi için mümkün olduğunca düzgün bir zeminden havalandırılmalıdır. Bozuk zemin tekerleklerin takılmasına sebep olacağından model hızlanamayacaktır.
Uçağı yeterince hızlandırdıktan sonra yükseliş dümenini kullanarak kalkışı gerçekleştirebilirsiniz. Yükseliş dümeni (Elevator) kumandanın sağ tarafındaki kolun ileri veya geri itilmesi ile kullanılır. Kolu geri çektiğimizde yükselmeyi sağlar, ileri ittiğimizde alçalmayı sağlar.
Kalkış için elevator kolunu bir miktar kendimize doğru çekmeliyiz. Yükselme esnasında dik bir açı ile tırmandırmak doğru olmayacaktır. elevatör kolunu fazla çekersek uçak hızını kaybeder ve stol olup düşer. (Stol olmak: Uçuş için gerekli olan hızın altına düşülmesi ve uçağın bir tarafa yıkılması, düşmesi.) Üstten kanatlı başlangıç seviyesi uçaklarda en fazla 30- 40 derecelik tırmanma açısı ile yükselme yapılmalıdır. Bu esnada uçağımız sağa yada sola yatabilir. Bu durumu kanatlarda bulunan aileron dediğimiz kanatçıklar ile kontrol ederiz. Aileron kontrolü kumandanızın sağ kolundadır. Bu kolu sola itersek uçak sola yatar, sağ tarafa itersek sağ tarafa yatar. Kalkış esnasında uçağınızın kanatlarını yere paralel tutmalısınız. Örneğin sola yatıyorsa aileron kolunu sağa ittirmeniz gerekir. Kanatlar yere paralel olduğunda kumanda kolunu merkez noktasına geri getirmeliyiz. Aksi takdirde kanadın yatışı aksi yöne devam edecek ve model ters dönecektir.
Kalkış esnasında uçak yeterli yüksekliğe ulaşmadan ve yeterli hıza ulaşması beklenmeden dönüş manevrası yapılmaması doğru olacaktır. Minumum 25-30 metre irtifaya çıkana kadar tırmanmaya devem edip sonra uçuş manevralarına başlamak güvenli olacaktır.
|
|
 |
|
|
Dönüş Manevrası:
Uçağı havada yönlendirmek için dönmesini istediğimiz tarafa doğru kanadı yatırmamız gerekir. Bunu kanatlardaki aileron kontrolü veya yatay stabilizedeki rudder (yön dümeni) ile yapabiliriz. Tercih edilen bu manevrayı aileron kontrolü ile yapmaktır. Örneğin uçağımızı sağ tarafa yönlendirmek için aileron kolunu sağ tarafa ittirmemiz gerekir. Bu şekilde kanat sağ tarafa yatacaktır. Bir miktar yatma gerçekleştiğinde (40-45 derece kadar) aileron kolunu merkezine getirmeliyiz. Kolu sağ tarafta tutmaya devam edersek uçak burgu hareketi yapacaktır ve kontrolü kaybetmenize sebep olabilecektir. Bu yüzden kanadı gerektiği kadar yatırdıktan sonra kolu merkeze getirmeliyiz. Kanadı gerektiği kadar yatırdıktan sonra dönüş başlatmak için elevator kolunu bir miktar geri çekmemiz yani elevator yüzeyini yukarı kaldırmamız gerekir. Dönüş esnasında elevator kontrolünü kullanarak uçağın gövdesini yere paralel tutmamız gerekir. Kolu çok çekersek uçağın burnu yukarı yönlenir, az çekersek burun aşağıda kalır. Olması gereken dönüş esnasında gövdenin yere paralel kalmasıdır. Dönüşü sona erdirene kadar bu şekilde tutmalıyız. Uçak istediğimiz istikamete döndüğünde elevator kolunu merkezine getirmeliyiz ve uçağın kanadını düzeltmek için ters yöne aileron kontrolü vermeliyiz. Yani sağa yatık durumdaki kanadı, aileron kolunu sola iterek düzeltmeliyiz. Kanat yere paralel duruma geldiğinde aileron kolunu merkezine getirmeliyiz. (Dönüş yaparken uçağın hızı düşük olmamalıdır.)
|
|
 |
|
|
İniş:
İniş rüzgarın içine doğru yapılmalıdır. İniş yapacağınız alana, uçağın hızını düşürerek ve alçalarak yaklaşmalısınız. Alçalırken uçağın burnu yaklaşık 10 – 20 derece arasında aşağıya bakmalıdır. İniş alanına yaklaştıkça uçağın hızını daha fazla düşürmelisiniz. Bu esnada uçağın kanadını yere paralel tutmak için aileron kontrolünü kullanabilirsiniz. Yere yaklaştıkça uçağın burnunu düzeltmek için elevator kolunu biraz geri çekmelisiniz. Yer ile temas sağlandığında motoru tamamen durdurmalısınız.
|
|
 |
|
|
Model uçaklar insanlardan uzak geniş ve açık alanlarda uçurulmalıdır. Yakınlarında yüksek gerilim hatları, binalar, yüksek ağaçlar vb. olmamalıdır. Mümkünse öğrenme aşamasında tecrübeli kişilerden destek alınmalı, rc simülatörler ile antreman yapılmalıdır.
|
|
Kaynak PROMODEL
Türkçe
English
